Εμμανουήλ Κριαράς, Η γλώσσα μας μετά το "Ταξίδι" του Γιάννη Ψυχάρη

 

Εμμανουήλ Κριαράς

Η ΓΛΩΣΣΑ ΜΑΣ ΜΕΤΑ ΤΟ «ΤΑΞΙΔΙ»

Από κανένα σοβαρό, νομίζω, κριτικό των γραμμάτων μας δεν μπορεί να αμφισβητηθεί ότι το «Ταξίδι» αποτελεί σταθμό στα γράμματά μας.

Ο Ψυχάρης- κατέβαινε στη γλωσσική παλαίστρα με μελετημένη και οργανωμένη λύση του προβλήματος -πράγμα που δεν το είχαν επιδιώξει παλαιότεροι και λιγότερο σημαντικοί αγωνιστές στο χώρο του γλωσσικού κινήματος. Δε δείλιαζαν τον Ψυχάρη τα εμπόδια και οι δυσκολίες.

Ο Ψυχάρης δέχεται ότι παράλληλα με τα ποικίλα ιδιώματα της νέας ελληνικής υπήρχε μια κοινή γλώσσα, που καλλιεργώντας την οι λογοτέχνες θα δημιουργήσουν αξιόλογη λογοτεχνία. Ο Ψυχάρης πίστευε ότι οι γραμματικοί νεοπλασμοί οδήγησαν σε νέα μορφή την αρχαία ελληνική γλώσσα, στην ουσία όμως αποτελούσαν μια νέα προσαρμογή στην αρχαία μορφολογία των τύπων, που οι φωνητικές αλλοιώσεις τους απομάκρυναν απ’ αυτήν.

Ο Ψυχάρης πρώτος τοποθετεί επιστημονικά το γλωσσικό ζήτημα. Η δημοτική, πιστεύει, πρέπει να απλωθεί και στον πεζό λόγο. Δεν αποδέχεται τη θεωρία για τις αυτόχθονες λέξεις. Πιστεύει παράλληλα στην παντοδυναμία των φωνητικών νόμων.

Όλο το άρθρο του Ε. Κριαρά θα το διαβάσετε εδώ

Στο YouTube συνεντεύξεις του Ε. Κριαρά για τον Γιάννη Ψυχάρη από τον Σύνδεσμο Φιλολόγων ν. Δράμας: 

α) Πρώτη γνωριμία

β) Η αξία του Γιάννη Ψυχάρη

γ) Επεισόδιο σε διάλεξη

Η Wikipedia για τον Γιάννη Ψυχάρη