Διημερίδα: Μετανάστευση, Αποδημία, Διασπορά. Όροι διαμόρφωσης των Εικαστικών Τεχνών στη Μεταπολεμική Ελλάδα και Έκθεση Ζωγραφικής: Διασπορά

 

Παγκόσμια ημέρα Θεάτρου 2025

 

Μήνυμα του Θεόδωρου Τερζόπουλου 

για την Παγκόσμια Ημέρας Θεάτρου 2025 

Μπορεί το θέατρο να αφουγκραστεί το SOS που εκπέμπει η εποχή μας, σε έναν κόσμο με πτωχοποιημένους πολίτες, έγκλειστους στα κελιά της εικονικής πραγματικότητας, περιχαρακωμένους στην ασφυκτική ιδιώτευσή τους; Σε έναν κόσμο με ρομποτοποιημένες υπάρξεις μέσα σε ένα ολοκληρωτικό σύστημα ελέγχου και καταστολής σε όλο το φάσμα της ζωής;

Ανησυχεί το θέατρο για την οικολογική καταστροφή, την αύξηση της θερμοκρασίας της γης, τις τεράστιες απώλειες της βιοποικιλότητας, τη μόλυνση των ωκεανών, το λιώσιμο των πάγων, την αύξηση των δασικών πυρκαγιών και τα ακραία καιρικά φαινόμενα; Μπορεί το θέατρο να γίνει ένα ενεργό κομμάτι του οικοσυστήματος; Το θέατρο παρακολουθεί τα φαινόμενα των ανθρώπινων επιπτώσεων στον πλανήτη εδώ και πολλά χρόνια, αλλά δυσκολεύεται να συνδιαλλαγεί με αυτό το πρόβλημα.

Αγωνιά το θέατρο για την ανθρώπινη κατάσταση όπως αυτή διαμορφώνεται τον 21ο αιώνα, όπου ο  πολίτης άγεται και φέρεται από πολιτικά και οικονομικά συμφέροντα, από δίκτυα ενημέρωσης και εταιρείες διαμόρφωσης κοινής γνώμης; Όπου τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, όσο και αν διευκολύνουν, αποτελούν το μεγάλο άλλοθι της επικοινωνίας, γιατί προσφέρουν την απαραίτητη απόσταση ασφαλείας από τον Άλλον; Ένα διάχυτο αίσθημα φόβου απέναντι στον Άλλον, τον διαφορετικό, τον Ξένο, κυριαρχεί στις σκέψεις και τις πράξεις μας.

Μπορεί το θέατρο να λειτουργήσει ως ένα εργαστήρι συνύπαρξης των διαφορετικοτήτων, χωρίς να λάβει υπόψιν του το τραύμα που αιμορραγεί;

Το τραύμα αιμορραγεί και μας καλεί να ανακατασκευάσουμε τον Μύθο. Κι όπως λέει ο Χάινερ Μύλλερ, «ο μύθος είναι ένα σώρευμα, μια μηχανή, στην οποία μπορούν να προσαρτώνται συνεχώς καινούργιες κι άλλες μηχανές. Μεταφέρει την ενέργεια ώσπου η αυξανόμενη ταχύτητα να ανατινάξει τον κύκλο του πολιτισμού» και, θα πρόσθετα, τον κύκλο της βαρβαρότητας.

Μπορεί ο προβολέας του θεάτρου να φωτίσει το κοινωνικό τραύμα και να πάψει να φωτίζει παραπλανητικά τον εαυτό του;

Ερωτήματα που δεν επιδέχονται οριστικές απαντήσεις, επειδή το θέατρο υπάρχει και μακροημερεύει χάρη στα αναπάντητα ερωτήματα.

Ερωτήματα που πυροδότησε ο Διόνυσος, περνώντας απ’ τον γενέθλιο τόπο του, τη θυμέλη του αρχαίου θεάτρου, και συνεχίζοντας σιωπηλός το προσφυγικό ταξίδι του σε τοπία πολέμου, σήμερα, την παγκόσμια ημέρα του θεάτρου.

Ας κοιτάξουμε στα μάτια τον Διόνυσο, τον εκστατικό θεό του θεάτρου και του Μύθου, που ενώνει το παρελθόν, το παρόν και το μέλλον· τέκνο δύο γεννήσεων, του Δία και της Σεμέλης, εκφραστής ρευστών ταυτοτήτων, γυναίκα και άνδρας, οργισμένος και πράος, θεός και ζώο, στο μεταίχμιο μεταξύ τρέλας και λογικής, τάξεως και χάους, ακροβάτης στο όριο της ζωής και του θανάτου. Ο Διόνυσος θέτει το θεμελιώδες οντολογικό ερώτημα «περί τίνος πρόκειται», ερώτημα που ενεργοποιεί τον δημιουργό προς την κατεύθυνση μιας ολοένα βαθύτερης έρευνας της ρίζας του μύθου και των πολλαπλών διαστάσεων του ανθρώπινου αινίγματος.

Χρειαζόμαστε νέους τρόπους αφήγησης που θα αποσκοπούν στην καλλιέργεια της μνήμης και στη διαμόρφωση μιας νέας ηθικής και πολιτικής ευθύνης, με στόχο την έξοδο από την πολύμορφη δικτατορία του σημερινού μεσαίωνα.»

- Μπορεί, δάσκαλε, αλλά μόνο το ΘΕΑΤΡΟ!

Παγκόσμια Ημέρα Ποίησης στο Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης Σερρών - Πινακοθήκη Κωνσταντίνου Ξενάκη

Στο Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης Σερρών – Πινακοθήκη Κωνσταντίνου Ξενάκη

Χθες (21 του Μάρτη 2025) το βραδάκι

Μια σύναξη ωραίων ανθρώπων

Δοκίμασε την δική της «ποιητική» φλέβα να μπολιάσει

Με Οδυσσέα Ελύτη και Κωνσταντίνο Ξενάκη. 

 

Ένα πανδαιμόνιο τα κελαηδήματα

Στην γιορτή της Άνοιξης!

Παγκόσμια Ημέρα Ποίησης στην Πινακοθήκη Κωνσταντίνου Ξενάκη

Εαρινή ισημερία και Παγκόσμια Ημέρα ποίησης

στο 

Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης - Πινακοθήκη Κωνσταντίνου Ξενάκη

 

 Ελάτε

να γιορτάσουμε την εαρινή ισημερία του ποιητικού λόγου

με ένα παιγνιώδες εργαστήρι δημιουργικής ποιητικής γραφής

σε διάλογο με έργα του Κ. Ξενάκη

 

Παρασκευή 21 Μαρτίου 2025, στις 6:30-8:30 μμ

 Υπεύθυνος εργαστηρίου: Γιώργος Αποστολίδης

... χωρίς άφιξη

Πρόσωπα-κόσμοι

εκατόμβη άδικη

των κερδοσκόπων

...
Όμως ο τόπος που τον πελεκούν και που τον καίνε σαν το πεύκο, και τον βλέπεις
είτε στο σκοτεινό βαγόνι, χωρίς νερό, σπασμένα τζάμια, νύχτες και νύχτες
είτε στο πυρωμένο πλοίο που θα βουλιάξει καθώς το δείχνουν οι στατιστικές,
ετούτα ρίζωσαν μες στο μυαλό και δεν αλλάζουν
ετούτα φύτεψαν εικόνες ίδιες με τα δέντρα εκείνα
που ρίχνουν τα κλωνάρια τους μες στα παρθένα δάση
κι αυτά καρφώνουνται στο χώμα και ξαναφυτρώνουν·
ρίχνουν κλωνάρια και ξαναφυτρώνουν δρασκελώντας
λεύγες και λεύγες·
ένα παρθένο δάσος σκοτωμένων φίλων το μυαλό μας.
Κι α σου μιλώ με παραμύθια και παραβολές
είναι γιατί τ’ ακούς γλυκότερα, κι η φρίκη
δεν κουβεντιάζεται γιατί είναι ζωντανή
γιατί είναι αμίλητη και προχωράει·
στάζει τη μέρα, στάζει στον ύπνο
μνησιπήμων πόνος. 
...

Ο Γιώργος Σεφέρης έγραψε τον Τελευταίο σταθμό μέσα σε ένα διαφορετικό ιστορικό πλαίσιο (1944), αλλά ο λόγος του πόσο ακουμπά και αυτή την τραγωδία ...

...

Ο άνθρωπος είναι μαλακός και διψασμένος σαν το χόρτο,

άπληστος σαν το χόρτο, ρίζες τα νεύρα του κι απλώνουν·

σαν έρθει ο θέρος

προτιμά να σφυρίξουν τα δρεπάνια στ’ άλλο χωράφι·

σαν έρθει ο θέρος

άλλοι φωνάζουνε για να ξορκίσουν το δαιμονικό

άλλοι μπερδεύουνται μες στ’ αγαθά τους, άλλοι ρητορεύουν.

Αλλά τα ξόρκια τ’ αγαθά τις ρητορείες,

σαν είναι οι ζωντανοί μακριά, τί θα τα κάνεις;

Μήπως ο άνθρωπος είναι άλλο πράγμα;

Μην είναι αυτό που μεταδίνει τη ζωή;

Καιρός του σπείρειν, καιρός του θερίζειν.

...

Παυλίνα Καζαντζίδου-Δώδου

 

Το φιλμάκι τα μικρά "κοσμήματα" της Παυλίνας Καζαντζίδου-Δώδου (11'), είναι μέρος ενός αφιερώματος στην σερραία εικαστικό, που προβλήθηκε στην 1η συνάντηση του διαδικτυακού project Πρόσωπο και χρόνος στις 13 Γενάρη 2025. 

Λένα + Σάκη, ελεύθεροι!

 

batik του Σάκη Γκιουζέλη και της Λένας Βογιαρίδου

Leonard Cohen, Hallelujah (ερμηνεία Jeff Buckley)