Στ. ΠΡΟΤΆΣΕΙΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΉΣ / ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΉΣ ΑΞΙΟΠΟΊΗΣΗΣ
Η αξιοποίηση ενός Μουσείου στην εκπαιδευτική διαδικασία είναι ένα τεράστιο ζήτημα με πολύ καλές πρακτικές και πλούσια βιβλιογραφία.
Στην περίπτωσή μας ζητούμενα είναι: α) η διαρκής σχέση της Πινακοθήκης "Κωνσταντίνος Ξενάκης" με την εκπαιδευτική κοινότητα, β) η ανάπτυξη της αισθητικής παιδείας των μαθητών μέσα από τον μοντερνισμό και το παράδειγμα του Κωνσταντίνου Ξενάκη, γ) η έμπνευση και η καλλιέργεια της εικαστικής -και όχι μόνο- έκφρασης των μαθητών.
Οι προτάσεις που ακολουθούν είναι ενδεικτικές. Οι εκπαιδευτικοί αλλά και οι μαθητές έχουν την δυνατότητα να αξιοποιήσουν την Πινακοθήκη "Κωνσταντίνος Ξενάκης" με βάση τις δικές τους ανάγκες και ενδιαφέροντα.
Το ζητούμενο είναι πώς θα μπορούσε να γίνει πιο ενδιαφέρουσα και αποτελεσματική μια εκπαιδευτική επίσκεψη στο Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης /Πινακοθήκη "Κωνσταντίνος Ξενάκης". Το σίγουρο είναι ότι οι εκ[παιδευτικοί χρειάζεται να έχουν ήδη επισκεφθεί την Πινακοθήκη και ασχοληθεί κάπως με την ζωή και το έργο του καλλιτέχνη.
Η σχέση του σχολείου με το Μουσείο θα μπορούσε να οδηγήσει σε:
- Εκπαιδευτική επίσκεψη στην Πινακοθήκη
- Project πχ στο πλαίσιο ενός Ομίλου, ενός προγράμματος, μιας συνεργασίας με άλλα σχολεία
- Ημερίδα για τον Κ. Ξενάκη με παράλληλες δράσεις των μαθητών.
- Εμπλουτισμός της διδασκαλίας ενός μαθήματος (Γλώσσα, Ιστορία, Χημεία, Γεωγραφία, Πληροφορική κλπ.) με έργα του Κ. Ξενάκη. Σε ποια διδακτική ενότητα/ μάθημα/τάξη/πρόγραμμα μπορεί να ενταχθεί λειτουργικά κάποια θεματική του Κ. Ξενάκη (πχ η έννοια της επικοινωνίας, της παγκοσμιοποίησης, της επαναστατικότητας);
- Καλλιτεχνική έκφραση των μαθητών πέραν της σχολικής κοινότητας
ΠΡΟΕΤΟΙΜΑΣΙΑ
Ο/Η εκπαιδευτικός καλό είναι να προετοιμάζει εγκαίρως την εκπαιδευτική επίσκεψη ή δραστηριότητα στην Πινακοθήκη. Για παράδειγμα θα μπορούσαν:
- Να τεθούν προς διερεύνηση κάποια ερωτήματα/θέματα σχετικά με τον Κ. Ξενάκη που να έχουν και βιωματικό χαρακτήρα για τους μαθητές.
- Να παρουσιαστούν κάποια έργα ή video ως αφόρμηση για μια διδακτική ενότητα
- Να ερωτηθούν οι μαθητές πώς οι ίδιοι θα απέδιδαν καλλιτεχνικά ένα θέμα που απασχόλησε και τον Κ. Ξενάκη
- Να διερευνηθεί από κοινού με τους μαθητές πώς θα ήθελαν να προχωρήσουν στην επαφή τους με το έργο του Κ. Ξενάκη, το χρονοδιάγραμμα, πιθανά προϊόντα.
- Πριν την επίσκεψη στον χώρο, καλό θα ήταν να ανατεθούν σε άτομα ή ομάδες μικρές/σύντομες "εισηγήσεις" για την ίδρυση του Μουσείου/Πινακοθήκης, βιογραφικές πληροφορίες, καλλιτεχνικά ρεύματα/κινήματα κλπ. Ο ρόλος του "ξεναγού" στον χώρο συνήθως αρέσει στα παιδιά.
Κατά την ΠΕΡΙΉΓΗΣΗ στον χώρο της Πινακοθήκης καλό θα ήταν:
- Να δοθεί στους μαθητές ένα σχεδιάγραμμα του χώρου με τις βασικές ενότητες και
- ένα Φύλλο Εργασίας προσαρμοσμένο στις ανάγκες της συγκεκριμένης επίσκεψης. Το Φύλλο εργασίας θα μπορούσε να έχει πληροφοριακό ή και παιγνιώδη χαρακτήρα.
- Επίσης, θα μπορούσαν οι μαθητές να φωτογραφίζουν κάποια έργα που τους έκαναν ιδιαίτερη εντύπωση.
Μετά την ΠΕΡΙΉΓΗΣΗ, στο τραπέζι ή στην τάξη θα μπορούσαν να τεθούν διάφορα θέματα προς συζήτηση και διερεύνηση. Ενδεικτικά:
- Ανατρέξτε στα αρχικά ερωτήματα. Απαντήθηκαν ή εμπλουτίστηκαν οι απαντήσεις; Θα προσθέτατε ή θα αναδιατυπώνατε κάποια καινούρια ερώτηση; Συμπληρώστε την λίστα.
- Αν ο Κ. Ξενάκης βρισκόταν απέναντί σας, τι θα θέλατε να τον ρωτήσετε ή να του πείτε;
- Υπάρχει κάτι για το οποίο θα θέλατε να ασκήσετε κριτική στον Κωνσταντίνο Ξενάκη, να εκφράσετε κάποια ένσταση;
- Τελικά, βρίσκετε ότι ο Κ. Ξενάκης υπήρξε μια επαναστατική φυσιογνωμία; Πώς θα το τεκμηριώνατε;
- Ποια έργα του Κωνσταντίνου Ξενάκη. σας έκαναν περισσότερη εντύπωση;. Περιγράψτε τα και εκφράστε τις σκέψεις σας γι’ αυτά. Οι φωτογραφίες που "τραβήξατε" πιθανόν να σας χρειαστούν.
- Από τα θέματα που απασχόλησαν τον Κ. Ξενάκη ποιο θεωρείτε περισσότερο ενδιαφέρον ή σημαντικό και γιατί;
- Τι θα μπορούσατε να κάνετε ατομικά ή ομαδικά, αξιοποιώντας την εμπειρία της επίσκεψής σας στην Πινακοθήκη;
ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ
- Βρείτε διάφορα stencil ή/και δημιουργήστε τα δικά σας και στην συνέχεια φιλοτεχνήστε ένα δικό σας έργο κατά το στυλ του Κωνσταντίνου Ξενάκη ή εντελώς προσωπικό.
- Εμπνευσμένοι από την επαναχρήση των ready made, βρείτε ένα αντικείμενο ευρείας κατανάλωσης και ανασημασιοδοτήστε το.
- Δημιουργήστε το δικό σας Βιβλίο της Ζωής. Δώστε του έναν υπερρεαλιστικό τόνο.
- Αναζητήστε στο διαδίκτυο και αποκωδικοποιήστε τα σημεία-σύμβολα-κώδικες του Κ. Ξενάκη και καταγράψτε τις σε ένα “λυσάρι”. Προσπαθήστε να βρείτε τα σχέδια-σύμβολα δικής του έμπνευσης.
- Στο πλαίσιο του μαθήματος των ξένων γλωσσών μεταφράστε κείμενα/συνεντεύξεις κλπ ή υποτιτλίστε κάποιο video.
- Επιλέξτε ένα από τα θέματα (λχ Κίνδυνος, STOP, απαγορεύεται, παράθυρα, αδιέξοδο, χάος, φυλαχτά) που πραγματεύτηκε ο Κ. Ξενάκης και φιλοτεχνήστε ένα δικό σας έργο (οποιασδήποτε φόρμας).
- Φωτογραφίστε ένα συγκεκριμένο θέμα του ενδιαφέροντός σας (λχ. αδιέξοδο, κώνος, μηχανές, άνθρωπος) και μετά προσπαθήστε να φιλοτεχνήσετε ένα ανατρεπτικό κολλάζ.
- Φιλοτεχνήστε με δημιουργικό τρόπο μια κάρτα/αφίσα/πρόσκληση/graffiti κλπ eμπνευσμένη από το έργο του ΚΞ.
- Στο πλαίσιο της δημιουργικής γραφής, γράψτε ένα ποίημα, διήγημα, δοκίμιο, άρθρο, κλπ βάσει κάποιου εικαστικού έργου του Κ. Ξενάκη ή καταλήγοντας σ' αυτό.
- Σε μια γιορτή για το Πολυτεχνείο ή για τα κινήματα των νέων, εντάξετε και κάποια πληροφορία από την δράση του Κ. Ξενάκη.
- Οργανώστε στο σχολείο σας μια ημερίδα, στρογγυλό τραπέζι και προβολές για τον Κωνσταντίνο Ξενάκη με εικαστικούς, μαθητές κ.ά.
- Σχεδιάστε μια δράση εμπνευσμένη από το έργο του Ξενάκη και μετά καλέσετε το κοινό σε διάλογο. Μπορείτε να επαναλάβετε την δράση με την Εφημερίδα.
- Σχεδιάστε μια δράση-παιχνίδι λαβυρίνθου με σήματα τροχαίας ή και βέλη.
- Σχεδιάστε ένα παιχνίδι θησαυρού με οδηγίες σε κώδικες-σημεία-σύμβολα του Κ.Ξ.
- Σχεδιάστε μια δράση-happening (ίσως σαν αυτή στο Malmö της Σουηδίας) με κώνους τροχαίας, και μετά συζητήστε με το κοινό..
- Δημιουργήστε ένα σκάκι εδάφους με πιόνια εμπνευσμένα από τον ΚΞ.
- Σε επίπεδο θεατρικού παιχνιδιού αυτοσχεδιάστε μια ανάγνωση της γλώσσας του Κ.Ξ. Επιδίωξη μια νέα Βαβέλ, η απουσία επικοινωνίας, η μοναξιά, πιθανές διέξοδοι (;).
- Σκηνοθετήστε φιλμάκια ντοκιμαντέρ ή μυθοπλασίας με βάση κάποια έργα του Ξενάκη.
- Αναρτήστε έξυπνα video για τον Κωνσταντίνο Ξενάκη σε TicToc, Instagram, FaceBook.
- Συνδιοργανώστε με το Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης Σερρών/Πινακοθήκη "Κωνσταντίνος Ξενάκης" έκθεση μαθητικών έργων σε διάλογο με τα αντίστοιχα εκθέματα.
Τέλος θα ήταν πολύ καλό για όλους μας, αν θα θέλατε εκπαιδευτικοί και μαθητές να καταθέσετε καλές πρακτικές και τις δικές σας προτάσεις εκπαιδευτικής και παιδαγωγικής αξιοποίησης του Μουσείου/Πινακοθήκης, ώστε να εμπλουτίσουμε τις προτεινόμενες δραστηριότητες. Σημειώστε το στα σχόλια παρακάτω .
Αν πάλι, θέλετε να συζητήσουμε/αναζητήσουμε από κοινού κάτι που να σας εξυπηρετεί, ευχαρίστως να το κάνουμε.